top of page

INHOUDSTAFEL

E-JOURNAAL 1

APRIL 2015

Willy Vanderzeypen                                                            

ORIGENES (15 p.)

    De eerste systematische theoloog ?                                   

 

Michel Gybels

HET HELLENISME (15 p.)

    Spiritualiteit in de Grieks-Romeinse wereld                        

 

Willy Vanderzeypen (mini-thesis)

TANCHELM VAN ZEELAND EN ANTWERPEN (28 p.)

     nieuwe perspectieven 900 jaar na de moord                     

 

Gerda Vancayzeele

④ ‘VAN DEN VOS REYNAERDE’ (6 p.)

     de auteur definitief ontmaskerd ?                                      

 

Willy Vanderzeypen

RAMON LULL (16 p.)

    de Catalaanse filosoof van actie en liefde                            

 

Dick van Niekerk

HET CONCILIE VAN KONSTANZ (1414-1418) (8 p.)

    kardinalen op klompen door de stad                                    

 

Dick van Niekerk

JAN HUS (5 p.)

    ‘Verdedig de waarheid tot de dood.’                                    

 

Yves Van Buyten en Willy Vanderzeypen

MARSILIO FICINO (14 p.)

    en de Platoonse Academie van Firenze                               

 

Gerda Vancayzeele

DE EERSTE ALFABETISCHE INDEX (4 p.)

    in westerse boeken                                                          

 

• Bronbijlage bij ③

     Transcriptie en vertaling van de Utrechtse brief over

      Tanchelm aan de Keulse aartsbisschop Frederik I                          

 

• Alfabetische index van persoonsnamen                                

 

Dit nummer is ter nagedachtenis opgedragen aan 

prof. dr. emeritus EDUARD VAN ERMEN (1956-2014)

 

 

INHOUDSTAFEL

E-JOURNAAL 2

NOVEMBER 2015

 

Michel Gybels                                                                          

DE BIBLIOTHEEK VAN ALEXANDRIE (14 p.)

      antieke hoofdbron voor het westerse denken                           

 

Gerda Vancayzeele

HET MOORSE SPANJE (8 p.)

      de ‘Mozaraben’ en de ‘Mudejar’                                            

 

Yves Van Buyten & Willy Vanderzeypen

DE ORDE VAN DE TEMPELIERS (18 p.)

       het vernieuwende onderzoek in de 21ste eeuw                      

 

Dick van Niekerk & Willy Vanderzeypen

GEERT GROOTE VAN DEVENTER (14 p.)

      en de eerste generatie ‘Moderne Devoten’                              

 

Dick van Niekerk

SALOME STICKEN (7 p.)

      en haar ‘pelgrimage’ naar nieuwe ‘innigheyt’                           

 

Dick van Niekerk

NICOLAAS VAN CUSA (11 p.)

      Jurist, filosoof, wijsgeer, diplomaat en kerkvorst                      

 

Willy Vanderzeypen (m.i.v. Universiteit van Genève)

JOHANNES CALVIJN (20 p.)

       en zijn totaalactie in Genève                                                

 

Wilfried Detobel

DE ECONOMISCHE GROEI IN EUROPA VANAF 1700 (15 p.)

       volgens Thomas Piketty                                                      

 

Willy Vanderzeypen

DE MENS EN HET NIEUWE KLIMAAT (6 p.)

       Welkom in het Anthropoceen !                                            

 

• Alfabetische index van persoonsnamen                                     

 

Dit nummer is ter nagedachtenis opgedragen aan RUDOLPH TH. M. VAN DIJK,

karmeliet, vrouwenbroeder en kenner van de  Moderne Devotie  (1935-2015)

INHOUDSTAFEL

E-JOURNAAL 3

APRIL 2016

 

Michel Gybels                                                                            

ALEXANDER DE GROTE IN AZIË (11 p.)

       de Macedonische verovering van een wereldrijk                          

 

Willy Vanderzeypen

CASSIODORUS (12 p.)

       de ondergang van Rome in de ijskoude zesde eeuw                  

 

Willy Vanderzeypen

THOMAS VAN AQUINO (21 p.)

       de dominicaanse kampioen in scholastiek denken                       

 

Gerda Vancayzeele

MARY I TUDOR ‘DE BLOEDIGE’ (6 p.)

       en de sexloze autoriteit van de Engelse kroon                             

 

Dick van Niekerk

DIRCK VOLCKERTSZOON COORNHERT (15 p.)

       pleiter en gids voor gewetensvrijheid en optimisme                    

 

 Yves Van Buyten

JOHN HENRY NEWMAN (11 p.)

       van anglicaan tot roomse oratoriaan                                         

 

Wilfried Detobel

BIERCULTUUR IN DE LAGE LANDEN TOT 1600 (20 p.)

       een historisch-economische schets                                          

 

Willy Vanderzeypen

FRIEDRICH NIETZSCHE (12 p.)

       “Verwar mij in geen geval met iemand anders!”                       

 

Jan Pieter de Kok

DAG HAMMARSKJÖLD (9 p.)

       Homo universalis en wereldburger                                        

 

       Bijlage: ‘Merkstenen’ (door Dick van Niekerk)                      

 

In memoriam: emeritus prof. dr. URBAIN VERMEULEN      

 

• Alfabetische index van persoonsnamen                                      

 

Dit nummer is ter nagedachtenis opgedragen aan emeritus prof. dr.

URBAIN VERMEULEN, kenner van het Midden-Oosten (1940-2016)

INHOUDSTAFEL

E-JOURNAAL 4

JUNI  2017

                                                                                                                      

Dick van Niekerk                                                                                                 

BOËTHIUS (12 p.)

      staatsman, vertaler, filosoof en auteur                                      

 

Gerda Vancayzeele

CHLOTILDE EN CLOVIS (10 p.)

       het eerste rooms-katholieke koninkrijk der Franken                

 

Yves Van Buyten & Willy Vanderzeypen

GERBERT VAN AURILLAC (10 p.)

       de wiskundige paus van de Ottoonse renaissance                   

 

Johan Verweirder

MAARTEN LUTHER (26 p.)

      geschiedenis, mythen en legenden                                         

 

Willy Vanderzeypen

BELLARMINUS CONTRA BRUNO EN GALILEI (20 p.)

      De receptie van de nieuwe natuurfilosofie                             

 

Wilfried Detobel

BIERCULTUUR IN DE LAGE LANDEN VANAF 1600 (16 p.)

      Een historisch-economische schets                                         

 

Vincent Eeckhout (universitaire thesis)

WALTER BENJAMIN: ‘KRITIEK VAN GEWELD’ (23 p.)

       Exploitatie door J. BUTLER, H. MARCUSE, S. ZIZEK              

 

• Alfabetische index van persoonsnamen 

 

INHOUDSTAFEL

E-JOURNAAL 5

DECEMBER 2017

 

Michel Gybels                                                                                                             

HERODOTUS,

      vader van de geschiedschrijving en journalistiek ? (11 p.)

 

Willy Vanderzeypen

WILLEM VAN MOERBEKE,

       ontdekker en vertaler van Griekse meesterwerken (7 p.)

 

Gerda Vancayzeele en Willy Vanderzeypen

WILLEM VAN RUBROEK,

       en het Mongoolse wereldrijk van Djengis Khan (13 p.)

 

Dick van Niekerk

HEINRICH SUSO,

      de mysticus van de Bodensee (11 p.)

 

Willy Vanderzeypen

MICHEL DE MONTAIGNE,

      uitvinder van literaire ‘selfies’ met spiegeleffect (12 p.)

 

Willy Vanderzeypen

BARUCH SPINOZA,

      de beroemdste filosoof van Nederland ? (13 p.)

 

Wilfried Detobel

ARTHUR SCHOPENHAUER,

       een pessimistische filosoof met een grote missie (15 p.)

 

Jan Pieter de Kok

CARL GUSTAV JUNG,

       de alchemist van de ziel (15 p.)

 

Johan Verweirder

REIZEN DOOR LUTHERLAND,

       thematische auto-, wandel- en fietsroutes (19 p.)

 

• Alfabetische index van persoonsnamen

                                    

INHOUDSTAFEL

E-JOURNAAL 6

MEI 2018

                                                                                                                                            Michel Gybels

KEIZER  HADRIANUS,

       een briljant administrator en virtuoos bouwheer (9p.)

 

Jeroen Deploige & Philippe Demonty

DIPLOMATA  BELGICA,

       nieuwe databank van middeleeuwse charters (2 p.)

 

Wilfried Detobel

NICCOLÒ  MACHIAVELLI,

       Florentijns agent, politiek denker en humanist (18p.)

 

Gerda Vancayzeele

CAROLUS  CLUSIUS,

       plantkundige pionier van botanische tuinen (8 p.)

 

Willy Vanderzeypen

PIRAATBOEKEN  IN  DE  VERLICHTINGSEEUW,

      in Frankrijk en de Nederlanden (13 p.)

 

Yves Van Buyten & Willy Vanderzeypen

CATHARINA  II  DE  GROTE,

      een filosofe  op de Russische keizerstroon ? (7 p.)

 

Dick van Niekerk

HET  ‘KALEVALA-EPOS,

      monument van de Finse identiteit en wereldliteratuur (12 p.)

 

Jan Pieter de Kok

CARL  GUSTAV  JUNG (2),

      de alchemist van de ziel (20 p.)

 

Willy Vanderzeypen

KARL  MARX  &  FRIEDRICH  ENGELS (1),

      de serene terugkeer in wetenschappelijk onderzoek (33 p.)

 

• Alfabetische index van persoonsnamen

INHOUDSTAFEL

E-JOURNAAL 7

DECEMBER 2018

 

Yves Van Buyten & Willy Vanderzeypen

DE JONGE PLATO EN SOCRATES,

       in Athene (14 p.)

 

Michel Gybels

DE MYSTERIECULTUS VAN MITHRAS,

       in het westen van het Romeinse Rijk (15 p.)

 

Gerda Vancayzeele

DE ZWAANRIDDER,

       van ‘Elias’ en Godfried van Bouillon tot ‘Lohengrin’ (9 p.)

 

Dick van Niekerk

JEROEN BOSCH,

      de onnavolgbare meester-schilder van het imaginaire (18 p.)

 

Wilfried Detobel

CATHARINA DE’ MEDICI,

       koningin-moeder, politica en maecenas tijdens de godsdienstoorlogen (30 p.)

 

Willy Vanderzeypen

SCHERPENHEUVEL,

       het mariale totaalconcept van aartshertogen Albrecht en Isabella (8 p.)

 

Willy Vanderzeypen

JOHN LOCKE,

       zijn activiteiten en vrienden in de vrije Nederlanden (13 p.)

 

Annine van der Meer

GILLES QUISPEL,

       de kennis van het hart  (8 p.)

 

• Alfabetische index van persoonsnamen

 

Ter nagedachtenis opgedragen aan Raymond Doms (1938-2018)

 

INHOUDSTAFEL

E-JOURNAAL 8

OKTOBER 2019

 

Willy Vanderzeypen

HOMERUS,

       ontstaan en tijdloze exploitatie van de ‘Ilias’ en ‘Odyssee (14 p.)

 

Michel Gybels

PAULUS OROSIUS,

       presbyter en geschiedschrijver in dienst van Augustinus en Hiëronymus (11 p.)

 

Willy Vanderzeypen

CONSTANTINOPEL (324-1453),

       haar gedaantewisselingen van Byzantium tot Istanbul (15 p.)

 

Gerda Vancayzeele

VIKINGEN,

      hun beeld in moderne constructies volgens C. Olsson  (12 p.)

 

Yves Van Buyten en Willy Vanderzeypen

GESCHRIFTEN IN DE VOLKSTAAL,

       uit de 12de-eeuwse renaissance (8 p.)

 

Wilfried Detobel

FRANÇOIS RABELAIS,

       van franciscaan tot beroemd satiricus en woordkunstenaar (27 p.)

 

Willy Vanderzeypen

BERNARD NIEUWENTIJT,

       zijn ‘wereldbeschouwingen’ in de vroege Nederlandse Verlichting  (16 p.)

 

Collectief (Herman Bonne, Vincent Eeckhout, Willy Vanderzeypen)

MICHEL SERRES,

       ‘Lang leve de Internetgeneratie’  (4 p.)

 

Rik Geivers

NEGEN GEDICHTEN UIT LICHTAART (7 p.)

 

• Alfabetische index van persoonsnamen

 

Ter nagedachtenis opgedragen aan Theo Venckeleer (1936-2019)

INHOUDSTAFEL

E-JOURNAAL 9

APRIL  2020

 

Michel Gybels

① XERXES I EN KONINGIN ARTEMISIA I VAN CARIË,

       tijdens de zeeslag bij Salamis in 480 v.C. (12 p.)

 

Gerda Vancayzeele en Willy Vanderzeypen

② BEGIJNEN EN BEGARDEN IN DE LAGE LANDEN (1180-1380),

       spiritualiteit, organisatie, bescherming en  vervolging (20 p.)

 

Johan Verweirder

③ PIETER BRUEGEL DE OUDE,

       met pen en penseel naar het leven in dienst van de Europese elite (31 p.)

       + analyse van ‘De Spreekwoorden’ (1559)

 

Wilfied Detobel

④ ÉTIENNE DE LA BOÉTIE (1530-1563),

       een politieke komeet in Bordeaux  (13 p.)

 

Willy Vanderzeypen

⑤ WILLIAM SHAKESPEARE,

       zijn eeuwig pact van lering en vermaak met het publiek (12 p.)

 

Willy Vanderzeypen

⑥ PHILIPPUS VAN LIMBORCH,

       de editie van het vonnissenboek van Bernard Gui (10 p.)

 

Wilfried Detobel

⑦ KARL R. POPPER,

       einzelgänger in de meanders van de 20ste-eeuwse filosofie  (20 p.)

 

• Alfabetische index van persoonsnamen

 

INHOUDSTAFEL

E-JOURNAAL 10

DECEMBER 2020

 

Yves Van Buyten & Willy Vanderzeypen

① PLATO IN SICILIË,

       de drievoudige verzoeking van Syracuse (12 p.)

 

Michel Gybels

② KORINTHE IN DE OUDHEID,

       van de Dorische Bacchiaden tot keizer Nero (11 p.)

 

Gerda Vancayzeele

③ MERLIJN,

       volgens Galfridus van Monmouth en Robert van Boron (8 p.)

 

Willy Vanderzeypen

④ DANTE ALIGHIERI,

       de opperste dichter van ‘Divina Commedia’  (13 p.)

 

Bernard Vandeginste

⑤ DE ORATORIANEN,

       geschiedenis van een elitaire priestergemeenschap (10 p.)

 

Willy Vanderzeypen

⑥ JOHANNES COMENIUS,

       theoloog en vader van de moderne systematische opvoeding (10 p.)

 

Dick van Niekerk

⑦ COMENIUS in het hart gemetseld

       een persoonlijke reactie ( 4 p.)

 

Lutgarde Smet

⑧ VAUBAN,

       van militair vestingbouwkundige tot Frans maarschalk ‘Au service du roi’ (20 p.)

 

Wilfried Detobel

⑨ MONTESQUIEU,

       zijn klimaattheorie, poltiek vrijheidsbegrip en kijk op Holland (25 p.)

 

• Alfabetische index van persoonsnamen

 

INHOUDSTAFEL

E-JOURNAAL 11

SEPTEMBER 2021

 

Michel Gybels

① HET ANTIEKE MACEDONIË,

       van een barbaars koninkrijk tot een hellenistisch imperium (12 p.)

 

Wilfried Detobel

② DE MEROVINGEN,

       gewoonten en wetten tijdens de eerste Frankische dynastie (30 p.)

 

Willy Vanderzeypen

③ THOMAS MORE,

       erasmiaanse humanist, Engelse staatsman en martelaar (22 p.)

 

Lutgarde Smet

④ MENNO VAN COEHOORN,

       de Hollandse evenknie van Vauban ?  (10 p.)

 

Wilfried Detobel

⑤ JEAN-JACQUES ROUSSEAU,

       tegendraads verlichtingsdenker met navolging tijdens de Franse revolutie (29 p.)

 

Dick van Niekerk

⑥ JONAS SALK,

       en de strijd tegen het poliovirus in de 20ste eeuw (2 p.)

 

Gerda Vancayzeele

⑦ SIMONE DE BEAUVOIR

       ehtisch-filosofische schrijfster en icoon van de vrouwenbeweging ( 12 p.)

 

• Alfabetische index van persoonsnamen

 

INHOUDSTAFEL

E-JOURNAAL 12

SEPTEMBER 2022

 

Willy Vanderzeypen

① POSIDONIUS VAN RHODOS

       en de Keltische goudschat van Toulouse (12 p.)

 

Michel Gybels

② THOMAS BECKET VAN CANTERBURY

       moord in de kathedraal (10 p.)

 

Michel Gybels

③ HENDRIK II PLANTAGENÊT EN ELEONORA VAN AQUITANIË

       de fabricatie van een feodaal rijk (11 p.)

 

Bernard Vandeginste

④ JAN SWAMMERDAM

       in de ban van mystica Bourignon en het Nordstrand-project (11 p.)

 

Wilfried Detobel

⑤ DENIS DIDEROT

       de Franse encyclopedist en zijn immens werkterrein (20 p.)

 

Wilfried Detobel en Willy Vanderzeypen

⑥ L'ABBÉ GUILLAUME-THOMAS RAYNAL

       apostel van de vrijheid en het abolitionisme ? (13 p.)

 

Lutgarde Smet

⑦ VAUBAN(2)

       zijn originele concepten voor een algemeen welvarende staat (24 p.)

 

Gilles Van Buyten

⑧ SAINT-WANDRILLE DE FONTENELLE

        het eerste Franse abdijbier sinds de revolutie (12 p.)

Herman Bonne en Willy Vanderzeypen

⑨MARCEL CONCHE

        stimuleren tot filosoferen ' à l'infini' (8 p.)

 

• Alfabetische index van persoonsnamen

 

INHOUDSTAFEL

E-JOURNAAL 13

JUNI 2023

Michel Gybels

① HET PERZISCHE ZOROASTRISME,

       van de profeet Zarathustra tot vandaag (15 p.)

 

Willy Vanderzeypen

② HIPPOCRATES VAN KOS,

       vader van de ethische en klinische principes in de westerse geneeskunde (12 p.)

 

Wilfried Detobel

③ SIMON V VAN MONTFORT EN LEICESTER,

       van berooide ridder tot Engelse graaf en gangmaker van het parlement (33 p.)

 

Gerda Vancayzeele & Willy Vanderzeypen

④ MARIA BIANCA VISCONTI-SFORZA VAN MILAAN,

       en de vroege Italiaanse renaissance (20 p.)

 

Dick van Niekerk

⑤ JAN WIER,

       tegendraadse arts die de heksenwaan ontzenuwde. Een journalistieke verkenning (13 p.)

 

Willy Vanderzeypen

⑥ ANNA MARIA VAN SCHURMAN,

       het recht van de vrouw om te studeren (10 p.)

 

Wilfried Detobel

⑦ DENIS DIDEROT (2),

       zijn natuurfilosofische en sociopolitieke ideeën als nalatenschap in een literire tijdscapsule (19 p.)

 

• Alfabetische index van persoonsnamen (3 p.)

 

INHOUDSTAFEL

E-JOURNAAL 14

FEBRUARI 2024

Yves Van Buyten & Willy Vanderzeypen

① STEDINGEN

       kruistochten  in 1233 en 1234 tegen de boerenopstand rond Bremen (9 p.)

 

Johan Verweirder

② PETRUS  PLANCIUS,

       theoloog, predikant, cartograaf, zeevaartkundige en astronoom (18 p.)

 

Willy Vanderzeypen

③ DE  MINIEMEN,

       de reguliere bedelorde der ‘allerminsten’ in Europa en de Zuidelijke Nederlanden  (17 p.)

 

Bernard Vandeginste

④ MARIN  MERSENNE,

       en zijn literaire kring. Wetenschapsbeoefening in de 17de eeuw (15 p.)

 

Wilfried Detobel

⑤ VAUVENARGUES,

       de ‘soldaat-filosoof’ en zijn heroïsche ethiek van het sentiment (10 p.)

 

Wilfried Detobel

⑥ DAVID  HUME,

       zijn psychologische kijk op de mens en de causaliteit (22 p.)

 

Wilfried Detobel

⑦ OLYMPE DE GOUGUES

       propagandiste voor vrouwenrechten in het revolutionaire Parijs (24 p.)      

 

• Alfabetische index van persoonsnamen (3 p.)

 

 

 

 

 

 

 

bottom of page